Ten objaw, dolegliwości bólowych w klatce piersiowej, jest najbardziej spektakularnym ze wszystkich objawów zgłaszanych przez pacjentów. Z jednej strony jest to słuszne bowiem silne bóle w klatce piersiowej mogą być zawsze objawem zawału serca, gdzie specjalistyczna pomoc jest wskazana bardzo szybko. Z drugiej jednak strony, bóle w klatce piersiowej wynikają często z innych schorzeń, nie zawsze bezpośrednio związanych z sercem i są przyczyną wielu nieporozumień.
Najbardziej niebezpieczne są bóle w klatce piersiowej na środku za mostkiem, promieniujące do góry do żuchwy, do jednej ręki lewej lub obu rąk. Czasem dolegliwości bólowe mogą promieniować w dół do brzucha. Takie bóle są zazwyczaj wywołane przez wysiłek fizyczny i/ lub stres. Nie ustępują po odpoczynku po zażyciu leków. Jeśli u pacjenta ponadto występują inne, klasyczne czynniki ryzyka wieńcowego takie jak: palenie papierosów, hyperlipidemia, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze i chory jest mężczyzną po 40 roku życia z chorobami serca w rodzinie, to rozpoznanie ostrego niedokrwienia mięśnia serca jest wysoce prawdopodobne.
Niedokrwienie takie jest wywołane przez tworzące się w tętnicach, czyli tych drobnych naczyniach krwionośnych, dostarczających krew i tlen do serca, blaszki miażdżycowe. Taka blaszka może w 100% zamknąć dopływ krwi do określonego obszaru mięśnia serca. Jeśli tak się dzieje to tworzy się martwica tego obszaru, czyli rozwija się zawał serca. Nie zawsze dochodzi do zamknięcia całkowitego. Niejednokrotnie przepływ krwi jest częściowo utrzymany. Wtedy nie dochodzi do zawału serca. Może rozwinąć się niestabilna choroba wieńcowa.
Takie blaszki miażdżycowe mogą być jednak też innego rodzaju. Jeśli tworzą się przez dłuższy czas to mają inną budowę. Jednak również w sposób mechaniczny zmniejszają dopływ krwi do serca. Jest to nieco podobne do zatkanych przewodów paliwowych w silniku. W chwili większego obciążenia czyli większego zapotrzebowania na tlen i składniki odżywcze, przepływ krwi i ostateczny dopływ do określonego obszaru mięśnia serca jest upośledzony. Takie większe zapotrzebowanie występuje najczęściej podczas wysiłku fizycznego oraz przy silnych emocjach. Wtedy w tych okolicznościach pojawia się ból w klatce piersiowej. Jednak w odróżnieniu od bólu zawałowego, tego typu dolegliwości bólowe ustępują w spoczynku, kiedy przepływ krwi wraca do normy. W tych przypadkach mówimy o stabilnej dławicy piersiowej. Również podczas wykonywanej próby wysiłkowej na bieżni ruchomej możemy rozpoznać stabilną dławicę piersiową, jeżeli bóle występują przy wysiłku i w spoczynku ustępują.
Bóle w klatce piersiowej to nie tylko objaw choroby niedokrwiennej serca. W niektórych przypadkach takie dolegliwości są związane i są objawem zmian zapalnych i zwyrodnieniowych kręgosłupa i przyczepów kostnych żeber do mostka. W takich przypadkach bóle nasilają się przy oddychaniu, przy zmianie pozycji ciała oraz przy ucisku w tej okolicy przy badaniu palpacyjnym. Takie objawy nie są charakterystyczne dla dolegliwości bólowych wieńcowych. Również w przypadku zapalenia osierdzia, czyli tkanki włóknistej otaczającej serce jak workiem, będą występować podobne objawy, dolegliwości bólowych w klatce piersiowej nasilonych przy ruchach i oddychaniu. Jednak bóle w klatce piersiowej mogą także występować w przypadku tętniaków rozwarstwiających aorty. W tych przypadkach są to bardzo silne bóle bardziej z tyłu klatki piersiowej w okolicy kręgosłupa. Ból jest tak silny i rozrywający, że niejednokrotnie prowadzi do omdlenia. W przypadku takiego podejrzenia koniecznie musimy zbadać ciśnienie tętnicze krwi oraz zapytać o występowanie choroby nadciśnieniowej. Istnieje duży związek pomiędzy tymi schorzeniami. Bóle w klatce piersiowej są także jednym z objawów zatorowości płucnej. Wtedy bóle są związane z dusznością, a w wywiadzie chory podaje chorobę żylakową kończyn dolnych lub długotrwałe unieruchomienie np. po złamaniu.
Co powinniśmy robić i jak należy się zachować jeżeli wystąpią bóle w klatce piersiowej ? Oczywiście najważniejszy jest prawidłowy sposób postępowania od samego początku. Jeżeli bóle są silne, zamostkowe, nie ustępujące to niezwłocznie powinniśmy zadzwonić po karetkę pogotowia ratunkowego. Jest to najlepszy sposób. Ryzykowna jest próba samemu dotarcia własnym samochodem do szpitala. W czasie drogi bóle mogą się nasilić i może dojść do omdlenia. Ponadto współczesne pogotowie ma możliwości wykonania zapisu EKG w domu pacjenta i metodą faksową przesłania tego badania do szpitala do konsultacji. Jeżeli jest rozpoznany zawał serca to pacjent w pierwszej kolejności dostaje się do szpitala z możliwością wykonania koronarografi i plastyki wieńcowej. Inaczej w przypadku dolegliwości bólowych o słabszym nasileniu, zwiększających się przy oddychaniu i ruchach klatki piersiowej. Wtedy można udać się na wizytę do kardiologia lub internisty. Lekarze wykonają stosowne badania. Bardzo ważne i jednocześnie tanie jest badanie EKG, gdzie widoczne są cechy niedokrwienia mięśnia sercowego. W przypadku dolegliwości nasilających się przy wysiłku kardiolog ma możliwość wykonania testu wysiłkowego i oceny ewentualnego niedokrwienia w teście.
Bóle w klatce piersiowej to niejednorodna grupa dolegliwości. Zawsze pamiętajmy, że nie wolno ich lekceważyć. Szczególnie u pacjentów, mężczyzn w wieku powyżej 40 roku życia i obecności innych czynników ryzyka wieńcowego np. palaczy papierosów,
